No marco do Día Mundial da Poboación, a Unión Xeral de Traballadoras e Traballadores publicou un breve informe sobre as diferenzas salariais por nacionalidade a partir das da Enquisa de Estrutura Salarial e da Enquisa de Poboación Activa.

Segundo os datos da Enquisa de Condicións de Vida (ECV) do Instituto Nacional de Estatística (INE) correspondentes ao ano 2022 (con ingresos obtidos no ano 2021), a taxa total de risco de pobreza no noso país foi do 19,1 %, sendo moi acusadas as diferenzas entre nacionalidades. No caso da poboación de nacionalidade española, a taxa baixou ata o 16,1%, e ascendeu ata o 35,2% para as persoas nacionais dos países da Unión Europea e ao 52,6% para as nacionais de terceiros paises.

As cifras de EUROSTAT indican que a taxa de pobreza das persoas ocupadas (pobreza laboral), que para a poboación de nacionalidade española alcanza o 6,3% dos homes e o 8,3% das mulleres, alcanza, no caso das persoas nacionais de terceiros países, o 41,9% para os homes e o 34,2%. % para mulleres.
A razón destas grandes diferenzas, en particular entre a poboación de nacionalidade española e a nacional dos de terceiros países, debe deberse necesariamente a unha menor percepción salarial.

Datos relevantes do informe

O informe indica que a Enquisa Anual de Estrutura Salarial do INE para abordar a brecha salarial por nacionalidades a través da retribución media anual, ofrece datos limitados debido ao peso que, na poboación estranxeira e particularmente nas mulleres nacionais de terceiros países, teñen as actividades dos grupos excluídos da Enquisa, -especialmente o traballo agrario e doméstico-, que representan o 35% da afiliación da poboación nacional dos países africanos, o 18% da poboación nacional dos países americanos, o 11% da nacional de países europeos no UE, e o 13% dos nacionais dos países membros da UE. Algo moi significativo no caso das mulleres, xa que, das 958.564 mulleres estranxeiras afiliadas, 221.016, o 23% están afiliadas aos sistemas especiais. Unha porcentaxe que, no caso dos homes extranxeiros afiliados, 1.257.945, baixa ata o 14%, 181.368 afiliados.

Ademais, o documento destaca que, no que respecta á EPA e ao salario medio mensual, ao comparar a diferenza entre a dobre nacionalidade (española e outra) e a nacionalidade española, e entre a nacionalidade estranxeira e a nacionalidade española, hai pouca diferenza entre elas e incluso en 2017 a fenda de dobre nacionalidade é maior que a estranxeira, o que pode deberse a que das 846.900 persoas empregadas con dobre nacionalidade en 2021, o 53% eran mulleres e o 20,4% das persoas con dobre nacionalidade traballaban a tempo parcial. 

A brecha salarial de xénero entre mulleres e homes dun mesmo grupo de poboación aumenta en 2021 no caso das mulleres africanas, aumenta desde 2020 para as mulleres nacionais dos países americanos e tamén se incrementou desde 2018 para as mulleres de nacionalidade europea países non membros da UE. Só diminúe para as mulleres nacionais da UE.  

Na fenda total dos países americanos, o menor salario das mulleres é determinante, dado que representan o 52% da súa afiliación total, mentres que, nos países africanos, as mulleres representan o 24% da afiliación deste grupo de poboación.

Cómpre ter en conta o impacto do traballo doméstico no salario tanto das mulleres estranxeiras como das mulleres con dobre nacionalidade, xa que en 2021 as mulleres estranxeiras representaban o 43% do total de afiliacións ao Sistema Especial de Empregados do Fogar e o salario medio mensual deste sector é o máis baixo de todas as ramas de actividade, 858 euros, o que supón o 58% do salario medio total, 2.086 euros.

Informe de diferenzas salariais por nacionalidade